HALİFE NUMAN ATALAY (1861-1934)

Halife Numan (Atalay) Efendi, ‘Kırk Yıllık Kara Günler’ diye andığımız (1877-1917) Rus Çarlığı esareti sırasında Kağızman dışına göçmeyen kendi memleketinde kalan Türklere, istilacı düşmana karşı İslâm yüksek ahlak ve din esaslarına, Türk’ün örf ve adetlerine bağlı kalarak milli varlıklarını korumada öncü olan Kağızman-Kötekli alim ve şairdir.

Sultan Hamid’in Hicaz demir yoluna ve Balkan Harbi’nin felaketzedelerine Kars vilayetinden, gizlice para toplayıp Şehbenderlik (Konsolosluk)ile ilişki kurduğundan Sibirya’ya sürülen halk kahramanlarımızdan bir aydınımızdır.
Halife Numan, Kağızman ve Kars bölgesinde Milli Mücadele’nin başlamasına öncülük etmiş önemli şahsiyetlerdendir.

Şiirlerinden alınıp mezar taşına yazılmış bir dörtlüğü,
…
Der ki NUman, bu ne hastır
İşim dergaha ihlastır
Bize onlardan mirastır
Her dostuna verip geçti.
…

Şiirleri ve torunu Emekli Öğretmen Hakkı Atalay ile yapılan söyleşi, tarihçi Fahrettin Kırzıoğlu ve Cem Ender Arslanoğlu’nun eserlerinden Halife Numan ile ilgili alıntılar, Hikmet Aksu’nun yazdığı KAĞIZMAN kitabında genişçe yer almaktadır.

Halife Numan’ın ölümü üzerine onun kimlik ve kişiliğini, yöremiz açısından değerini anlatan Kağızmanlı Cemal Hoca’nın yazdığı şiir:

Halife Numan’dır İlmin Hazinedarı

Halife Numan’dır ilmin hazinedarı
Teslim-i ruh edip bir can ağladı
Meydana koydular cism-i tenini
Dahi bir can değil her can ağladı

Kimin suyun koyup, kimin yudular
Kefenleyip selenceye koydular
Hanesinden yola revan urdular
Kitab Kur’an-ı âzîm-şan ağladı

Şehir-i Kağızman, matem-i bina
Matem-i Hüseyn’in yadigârına
Hacılardan duydu, Mekke Medine
Hicaz ile Arabistan ağladı

Bu şi’ri söyledim bütün bir gece
Ehl-i dile tahammül etmek kolay mı nice
Dünyasın değişti Halife Numan Hoca
Destanın söyleyen, İsmail Cemâl ağladı.

(Halife Numan hakkında çalışmaları olan Esengül Atalay, Sait Küçük, Hikmet Aksu ve Ulu-Atalay-Aksu ailelerinden daha ayrıntılı bilgi ve görsel beklemekteyiz. Bize ilettiklerinde sayfamıza ekleyerek sizlerle paylaşacağız.)